مدیریت پایدار آب فقط با فناوری و زیرساخت مدرن به‌دست نمی‌آید. دانش بومی و میراث فرهنگی آبی می‌توانند نقش حیاتی در سازگاری با تغییرات اقلیمی و کم‌آبی داشته باشند.
سنت‌ها همیشه مانع پیشرفت نیستند، بلکه اغلب بخشی از راه‌حل‌اند.
۲. تعریف دانش بومی (Indigenous Knowledge) : مجموعه‌ای از مهارت‌ها، باورها و روش‌های آزموده‌شده که طی نسل‌ها در یک محیط خاص شکل گرفته‌اند.
ویژگی‌ها:
بومی‌سازی‌شده: مخصوص همان اقلیم و شرایط.
یکپارچه با فرهنگ: بخشی از هویت و آیین‌ها.
انعطاف‌پذیر: توانایی سازگاری با تغییرات.
۳. نمونه‌هایی از میراث فرهنگی آبی
قنات‌ها در ایران و خاورمیانه : مدیریت جمعی، توزیع عادلانه، و حفظ آب زیرزمینی.
بارانی‌های سنگی در هندوستان : سیستم‌های سنتی ذخیره آب باران.
آسه‌کیاها در نیومکزیکو :کانال‌ها و نهادهای اجتماعی محلی.
شالیزارهای پلکانی در فیلیپین : ترکیب کشاورزی، مدیریت آب و زیبایی فرهنگی.
۴. چالش‌ها
بی‌توجهی سیاست‌گذاران به ارزش دانش بومی.
جایگزینی کامل سیستم‌های سنتی با فناوری‌های مدرن بدون ارزیابی پیامدها.
مهاجرت و تغییر سبک زندگی که انتقال دانش به نسل بعد را مختل می‌کند.
اگر می‌خواهیم آینده پایدار آبی داشته باشیم، باید پیوند میان سنت و نوآوری را بسازیم. نه بازگشت کامل به گذشته، نه چشم‌بسته به فناوری؛ بلکه ترکیب هوشمندانه هر دو.
