بیابان زایی نوعی از تخریب زمین است که در یک منطقه در اثر فعالیتهای مخرب انسان و یا طبیعت زمین خشک و لم‌یزرع می‌شود، معمولاً چنین منطقه‌ای آب، پوشش گیاهی و حیات وحشش را از دست می‌دهد. بیابان زایی بیشتر در اثر فعالیتهای مخرب انسان اتفاق می افتد. بویل دانشمند انگیسی در سال ۱۹۲۱ با چاپ مقاله ای در انجمن افریقا(Journal of the African) با عنوان تجاوز صحرا (Emcroachment of the Sahara) برای نخستین بار جهانیان را به خطر پیشروی بیابان ها آگاهی بخشید.
تعدادی از اعمال انسان که موجب بیابان زایی می شود عبارت است از :
- استفاده نادرست از زمین های کشاورزی
- استفاده افراطی از کود و سموم شیمیایی
- شخم اراضی در جهت شیب
- بهره برداری بی رویه از سفره های آب زیرزمینی
- چرای مفرط و بیشتر از ظرفیت مراتع
- بهره برداری بی رویه از جنگل ها و جنگل تراشی
- تغییر کاربری اراضی منابع ملی به کشاورزی، ویلاسازی و …
- عدم مدیریت سیلاب و از بین بردن اکوسیستم های طبیعی و تصرف رودخانه ها و مسیل ها و مداخلات تخریب کننده جنگلها و مراتع
شعار رورز جهانی بیابان زایی و خشکسالی ۲۰۲۴ «متحد برای سرزمین » است .
